Қазақстандағы ұтысқа салынатын салықтар (2025): казино, ставкалар, лотереялар
Қазақстанда ұтыс – салық салынатын табыс. Көп жағдайда салықты ақшаны төлейтін тарап ұстайды: казино, букмекер немесе лотерея операторы. Негізгі мөлшерлемелер: резиденттер үшін 10%, бейрезиденттер үшін 20%. Лотереялар үшін бір төлем бойынша 6×АЕК-ке дейінгі бөлікке салық салынбайды. Бұл шек ұтыс есептелген күндегі АЕК мөлшеріне қарай есептеледі. Лицензияланған букмекерлерде салық әдетте «таза ұтыстан» (төлем минус қойылым) ұсталады. Лицензияланған БК тарапынан ставкалар мен ұсталынған ЖТС туралы деректер салық органдарына автоматты түрде жіберіледі. Егер ҚР-дағы агент салықты ұстамаса (шетелдік сайттан төлем келсе), резидент табысты жалпыға бірдей декларация аясында өзі көрсетеді. Бұл – құқықтық кеңес емес. Қадам жасамас бұрын өзекті нормаларды тексеріңіз.
Қазақстанда ұтысқа салынатын салық – қысқаша түйін
- – ЖТС 10% резиденттерге, 20% бейрезиденттерге. Әдетте салықты төлем сәтінде салық агенті ұстайды.
- – Лицензияланған БК-дегі ставкаларда іс жүзінде база – «таза ұтыс»: төлем минус қойылым сомасы.
- – Лотерея: бір төлем бойынша 6×АЕК-ке дейінгі бөлікке салық салынбайды; артық сомаға салынады.
- – Егер ҚР-да агент салық ұстамаса (шетелдік сайт, P2P-аударым), резидент табысты жыл қорытындысы бойынша өз бетінше декларациялайды.
- – Ұстап қалу – төлем күні. Агент ұстаған ЖТС-ты келесі айдың 25-іне дейін бюджетке аударады.
- – Лицензияланған букмекерлер мемлекеттік кірістер ақпараттық жүйелерімен интеграцияланған.
- – Депозитті қайтару және күшін жойған ставка – ұтыс емес. Салық салынбайды.
- – Бонустар мен жүлделер конструкцияға тәуелді: егер бұл табыс болса, салық төлем көзінде есептеледі.
Салықты кім ұстайды: казино, букмекерлер, лотереялар
Салықты табысты төлейтін тарап ұстайды. Бұл – «салық агенті». Ол міндетті:
– ЖТС-ты төлем жасалған күннен кешіктірмей есептеп, ұстауға;
– Ұсталынған ЖТС-ты төлем жасалған айдан кейінгі айдың 25-іне дейін бюджетке аударуға.
Букмекерлік кеңселер мен тотализаторларға мемлекеттік кірістер жүйелерімен интеграция қарастырылған: қатысушылар, ставкалар, төлемдер және ұсталынған ЖТС бойынша мәліметтер жіберіледі. Бұл ашықтықты арттырады: егер агент бәрін дұрыс жасаса, ойыншыға бөлек декларация туралы ойлаудың қажеті жоқ. Егер төлем ҚР-да агент мәртебесі жоқ оператордан түссе (мысалы, шетелдік сайт), агенттің міндеті болмайды – салық пен есептілік табыс алушының өзіне жүктеледі.
Салық базасы мен мөлшерлемелер: ұтыс салығын қалай есептеу керек
– Спорт және киберспорт ставкалары.
Легалды БК «таза» база бойынша 10% ұстайды: төлем минус қойылым сомасы. Бұл төмен коэффициенттерде салықтың пайданы «жеп қоюынан» қорғайды. Бейрезидент үшін ұстап қалу мөлшерлемесі – 20%.
– ҚР-дағы казино/ойын автоматтары/покер-румдар.
Казино есептелген ұтысты төлеген сәтте ЖТС ұстайды: резидентке 10%, бейрезидентке 20%. Турнирлер мен джекпоттарға да осы қағида қолданылады: агент төлем күні есептеп, ұстайды.
– Лотереялар.
Бір төлем бойынша 6×АЕК-тен асатын сомаға ғана салық салынады. АЕК ұтыс есептелген күндегі мәнімен алынады. Төменде – мысал.
Ұтыс түрі → кім ұстайды → база → мөлшерлеме → есептілік
| Табыс түрі | Салық агенті кім | Салық салу базасы | ЖТС мөлшерлемесі | Қашан ұсталады | Декларация қажет пе |
|---|---|---|---|---|---|
| Лицензияланған БК-дағы ставка | Букмекер | Таза ұтыс | 10% / 20% | Төлем күні | Жоқ, егер агент ұстаса |
| ҚР казиносындағы джекпот/төлем | Казино | Есептелген ұтыс | 10% / 20% | Төлем күні | Жоқ, егер агент ұстаса |
| Лотерея | Лотерея операторы | 6×АЕК-тен асатын сома | 10% / 20% | Төлем күні | Жоқ, егер агент ұстаса |
| Шетелдік оператордан ұтыс | — (ҚР-да агент жоқ) | Есептелген табыс | 10% (резидент) | — | Иә, жылдық ФНО |
Төлемге дейінгі чек-тізім
- Оператордың ҚР-да лицензиясы бар ма (ставка/лотерея/казино).
- Сіздің төлеміңіз бойынша салық агенті кім.
- Сіз – резидент пе, әлде бейрезидент пе (10%/20%).
- Қай база қолданылады: «таза ұтыс» па, әлде есептелген табыс па.
- Лотерея үшін – ұтыс күніндегі 6×АЕК-ті есептеңіз.
- Қандай құжаттарды алу керек: чек, акт, түбіртек.
- Салық қашан ұсталады (төлем күні) және қашан аударылады (келесі айдың 25-іне дейін).
- Дауда не сақтау керек: үзінді көшірмелер, скриншоттар, акция ережелері.
- Агент ұстамаған жағдайда – өзіндік декларациялауға дайындалыңыз.
- Жеке кабинеттегі және төлем құжаттарындағы сомаларды салыстырыңыз.
Лотерея: 6×АЕК шегі және база қалай есептеледі
Льгота қарапайым: бір төлем бойынша ұтыстың 6×АЕК-ке дейінгі бөлігіне салық салынбайды, тек артық бөлігіне салынады. АЕК ұтыс есептелген күндегі мәнімен алынады.
Мысал. АЕК-2025 = 3 932 ₸. 6×АЕК = 23 592 ₸. Егер ұтыс – 25 000 ₸ болса, салық базасы: 25 000 − 23 592 = 1 408 ₸. Резидент үшін ЖТС – 10% × 1 408 = 140,8 ₸ (агенттің ережеcіне сай дөңгелектеу). «Қолға» – ≈24 859 ₸.
Ескертпелер: 6×АЕК шегі – бір төлемге ғана; бірнеше ұсақ ұтыс бөлек есептеледі; агент бар болса, ұстап қалуды өзі жасайды.
Қашан өзіңіз декларациялайсыз (ортасына ауыстырылды)
– Ұтыс шетелдік сайттан ұстамай түсті.
– Шетелдегі жеке тұлғадан P2P-аударым, мәні – ұтыс.
– ҚР-дағы агент аясынан тыс сыйлық/жүлде.
– Ұстамай төленген офшорлық әмиян арқылы төлем.
– Крипто/маркетплейс жағдайлары.
– ҚР-да ешкім агент болмаған өзге табыстар.
ҚР-дағы ставкалар: «таза ұтыс», есеп және ашықтық
Неліктен БК-да «таза» база стандарт? Себебі салық пайдаға салынуы тиіс, толық төлемге емес. Әйтпесе төмен коэффициенттерде салық бүкіл пайданы «жеп қоюы» мүмкін.
Шағын мысал. Ставка 10 000 ₸ @1.80. Төлем 18 000. Таза ұтыс 8 000. ЖТС 10% = 800 ₸. «Қолға» – 17 200 ₸.
Лицензияланған БК-да төлемдер мен ұсталымдар есеп жүйелері арқылы өтеді. Мемкірістермен интеграция жұмыс істейді. Егер сайт лицензияланбаған болса, ол салық ұстамайды, міндет ойыншыға жүктеледі.
Ұтысқа не жатады / не жатпайды (ортасына ауыстырылды)
Жатады:
– Лицензияланған БК-дағы ставка бойынша төленген ұтыс.
– Лотерея жүлдесі, 6×АЕК-тен асатын бөлігі.
– Казинода есептелген ақшалай жүлде, джекпот.
– Жарнамалық жүлде, ережеге сай табыс ретінде танылса.
Жатпайды:
– Депозитті қайтару.
– Күші жойылған ставка.
– Өз шоттарыңыз арасындағы қаражат қозғалысы.
– Шығаруға әлі болмайтын бонус (ақшаға айналдыруға дейін).
ҚР-дағы казино: джекпоттар, турнирлер, промоакциялар
Казино джекпоттар мен бір реттік төлемдерде салық агенті ретінде әрекет етеді: төлем күні ЖТС ұстайды – резиденттерге 10%, бейрезиденттерге 20%. Қолға – салық шегерілген сома түседі. Растау құжаттарын сақтаңыз: кассалық чек, акт немесе төлем туралы анықтама.
Турнирлер, акциялар және бонустар үшін қағида дәл осындай. Егер жүлде – табыс (ақша немесе зат) болса, агент ЖТС-ты есептеп, ұстайды. Салық базасы – ақшалай жүлденің өзі, ал заттай жүлде үшін – оны беру күніндегі нарықтық құны. Тегін фишкалар, ваучерлер және промокодтар бойынша акция ережелеріне сүйеніңіз: бонус нақты ақшаға айналып, оны шығару мүмкін болған сәтте салық салынатын табыс туындайды.
Мерзімдер мен жауапкершілік «екі ауыз сөзбен» (ортасына ауыстырылды)
– Агент салықты төлем күні ұстайды.
– Ұсталынған ЖТС – келесі айдың 25-іне дейін аударылады.
– Өзіндік декларациялау: КГД күнтізбесіндегі тапсыру және төлеу мерзімдерін қадағалаңыз.
– Кешіктірілгені үшін – Салық кодексіне сай өсімпұл мен айыппұл.
– Құжаттар мен үзінді көшірмелерді тексеру мерзімдері шегінде сақтаңыз.
Шетелдік сайттар мен P2P-төлемдер: қашан өзіңіз декларациялайсыз
Егер ұтысты шетелдік сайттан немесе ҚР-да агент мәртебесі жоқ жеке тұлғадан алсаңыз, ұсталым болмайды. Мұндайда резидент өзі:
- жылдық декларацияда табысты көрсетеді;
- барлық сомаға 10% ЖТС төлейді (егер бұл лотерея емес болса, жеңілдік қолданылмайды);
- ақшаның шығу тегі бойынша дәлелдерді сақтайды: скриншоттар, транзакциялар, шарт, хат-хабар.
Подача мен төлеу мерзімдерін КГД-ның өзекті күнтізбесінен алыңыз. Егер сіз бейрезидент болсаңыз – келесі бөлімді қараңыз.
Бейрезиденттер: 20% мөлшерлеме және қос салық салуды болдырмау туралы келісімдер
ҚР көзінен табыс алатын жеке тұлға-бейрезидент үшін агент 20% ұстайды. СИДН бойынша жеңілдіктер қолданылуы мүмкін, бірақ тек растайтын құжаттар және рәсім сақталған жағдайда. Құжатсыз – 20% ұсталады. Артық төленген соманы қайтару мүмкін, бірақ негіздеме мен уақытты талап етеді.
Мысалдар бойынша калькулятор
| Сценарий | Берілгені | База есебі | Мөлшерлеме | ЖТС | Қолға |
|---|---|---|---|---|---|
| 10 000 ₸ @1.80 ставка (лицензияланған БК) | Төлем 18 000 ₸ | 18 000 − 10 000 = 8 000 | 10% | 800 | 17 200 |
| Лотерея 25 000 ₸ (АЕК=3 932, 6×АЕК=23 592) | Шек 23 592 ₸ | 25 000 − 23 592 = 1 408 | 10% | 141 | 24 859 |
| Шетелдік сайттан $1 000 ұтыс | ҚР-да агент жоқ | База = 1 000 $ (₸-ға айырбастау бағамымен) | 10% | Базаның 10%-ы | Брутто − ЖТС |
Кеңес. Соңғы сценарийде резидент жылдық декларация тапсырып, ЖТС-ты өзі төлейді.
Әдетте жоқ. Агент ұстап, есеп берді. ҚР-да агентсіз алынған табыс болса ғана декларация керек.
Жоқ. Қойылған бәссіз өз қаражатын қайтару ұтыс болып саналмайды.
Жоқ. Егер пари болмаған және ақша қайтарылса, салық ұстамайды.
Конструкциясына байланысты. Бонус нақты табысқа айналып (шығаруға болса), агент ЖТС ұстай алады. Ережені оқыңыз.
Салық ойыншы пайдасынан асып кетпеуі үшін. Бұл лицензияланған операторлардағы орныққан тәжірибе.
Тек лотерея бойынша бір реттік төлемге. Ставкалар мен казиноға қолданылмайды.
Чек/выписаны алыңыз, оператордың қолдау қызметіне жүгініңіз. Даулы жағдайда – құжаттармен КГД-ға.
Тек СИДН құжаттары бар және рәсімі сақталған кезде. Әйтпесе – 20% көзінде ұсталады.
Оқырманға маңызды:
- – БК-дағы есеп. Лицензияланған букмекерлерде ставкалар, төлемдер және ұсталымдар туралы деректер салық органдарына автоматты түрде жіберіледі.
- – Лотерея шегі. Ағымдағы жеңілдік – бір төлем бойынша 6×АЕК. Ставкалар мен казиноға шек қолданылмайды.
- – АЕК-2025. Мысалдарда 3 932 ₸ пайдаланылды. Ұтыс есептелген күндегі АЕК-ті қолданыңыз.
- – Лицензиясыз сайттар. Олар салық ұстамайды. Тәуекелдер мен міндеттемелер – ойыншыда.